Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

-Υφίσταται νόμιμα.

-Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

-Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

-Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της

Η νομιμότητα της κατοικίας αποδεικνύεται βάσει οικοδομικής άδειας. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δεν διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η εν λόγω κατοικία υφίσταται νόμιμα (όπως για παράδειγμα υπαγωγή της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών)

Η κύρια χρήση της κατοικίας προς ενεργειακή αναβάθμιση, θα πρέπει να αποδεικνύεται από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος  του χρήστη εντός των τελευταίων τριών (3) ετών, με προτεραιότητα το «έτος αναφοράς» του Προγράμματος (φορολογικό έτος 2019). Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί κατά το τρέχον ημερολογιακό έτος (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.

Ειδικά στην αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β που αφορά αποκλειστικά κοινόχρηστες παρεμβάσεις, η χρήση κατοικίας των διαμερισμάτων προκύπτει από το πρακτικό της γενικής συνέλευσης σε συνδυασμό με το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοση

Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχει γίνει ριζική ανακαίνιση, θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίση της Γ. Σε κάθε περίπτωση, η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή

Κάθε ωφελούμενος μπορεί να υποβάλει περισσότερες από μία αιτήσεις για διαφορετικές επιλέξιμες κατοικίες. Όμως το συνολικό ποσό της ενίσχυσης (επιχορήγησης, επιδότησης επιτοκίου και ακαθάριστου ισοδύναμου επιχορήγησης – ΑΙΕ) δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ στο σύνολο των αιτήσεών του. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση αίτησης διαμερίσματος σε πολυκατοικία (τύπου Α), το ανωτέρω ποσό περιλαμβάνει και την αναλογία των κοινοχρήστων.

Όχι. Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση και δεν θα πρέπει να έχει επιχορηγηθεί στο παρελθόν από τον Α’ ή Β’ Κύκλο του Προγράμματος Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ της Προγραμματικής Περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλον συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί.

Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία. Αντίθετα, κατοικία που έχει επιχορηγηθεί παλαιότερα από το Πρόγραμμα Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον Ι της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2007-2013 δεν έχει τους άνω περιορισμούς και μπορεί να υποβληθεί αίτηση γι’ αυτήν, εφόσον πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις.

Όχι. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα επί της κατοικίας.

Όχι. Οι εξοχικές και δευτερεύουσες κατοικίες δεν είναι επιλέξιμες για το Πρόγραμμα.

Ναι, εφόσον η κόρη σας έχει δηλώσει το διαμέρισμα ως κύρια κατοικία της (Ε1 φορολογικού έτους 2019). Παράλληλα ο πλήρης κύριος πρέπει να έχει δηλώσει τη δωρεάν παραχώρηση (Ε2 φορολογικού έτους 2019). Επιπλέον, για την κατοικία, πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις: να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα και να έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ Α’) σε ενεργειακή κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Εφόσον υπάρχει γάμος, λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη μόνο το οικογενειακό εισόδημα. Αν δεν υπάρχει γάμος, λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη μόνο το ατομικό εισόδημα. Ως εισόδημα νοείται το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» του τμήματος Γ2 «Εκκ. Ειδ. Εισφοράς Αλληλ.» του εκκαθαριστικού σημειώματος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου).

Για τον υπολογισμό του οικογενειακού εισοδήματος αθροίζονται τα εισοδήματα του υπόχρεου υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, της συζύγου και των τέκνων που έχουν δηλωθεί ως εξαρτώμενα μέλη στην εν λόγω δήλωση και τυχόν υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση.

Εφόσον ο αιτών είναι έγγαμος, ανεξάρτητα αν υπέβαλε ή όχι χωριστή φορολογική δήλωση με τον/τη σύζυγο το εισόδημα νοείται ως οικογενειακό. Το ίδιο ισχύει και για τα Μέλη Συμφώνου Συμβίωσης.

Σε περίπτωση χηρείας, εφόσον υπάρχουν εξαρτώμενα τέκνα, το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό της εφορίας θεωρείται ως οικογενειακό εισόδημα. Όμως, αν δεν υπάρχουν εξαρτώμενα τέκνα ή δεν υπάρχουν καθόλου τέκνα, το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό της εφορίας θεωρείται ως ατομικό εισόδημα. Τέλος, σε περίπτωση μονογονεϊκής οικογένειας με εξαρτώμενα τέκνα, το εισόδημα του ενδιαφερόμενου συν το τυχόν εισόδημα των τέκνων λογίζεται ως οικογενειακό και βάσει αυτού πραγματοποιείται η κατάταξή του στις κατηγορίες κινήτρων του Προγράμματος.

Η δήλωση της κατοικίας στη φορολογική δήλωση δεν συνεπάγεται ότι το κτίριο υφίσταται νόμιμα. Πρέπει να προσκομισθεί οικοδομική άδεια ή αντίστοιχο σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο (π.χ. εξαίρεση από κατεδάφιση) ότι το κτίριο υφίσταται πλέον νόμιμα. Τα αντίστοιχα/πρόσθετα της οικοδομικής άδειας νομιμοποιητικά έγγραφα που μπορούν να προσκομιστούν αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του Οδηγού Εφαρμογής του Προγράμματος.

Εφόσον έχουν ολοκληρωθεί η α’ και β’ φάση του Ν. 1337/1983, έχει αποπληρωθεί το σύνολο του προστίμου και δεν έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση, μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον βέβαια η κατοικία ικανοποιεί και τους λοιπούς όρους επιλεξιμότητας του Προγράμματος. Σχετική βεβαίωση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης είναι αποδεκτή.

Ημιτελείς κατοικίες δεν είναι επιλέξιμες για το Πρόγραμμα. Όταν το Πρόγραμμα αναφέρεται σε «κατοικίες», νοούνται οι αποπερατωμένες και ήδη ηλεκτροδοτημένες.

Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο Πρόγραμμα.

Στη συνέχεια μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον, βέβαια, πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του Προγράμματος για τις συγκεκριμένες κατοικίες. Εφόσον οι κατοικίες υπαχθούν στο Πρόγραμμα, πριν την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.

Για τη λήψη του δανείου θα ακολουθείται η προβλεπόμενη διαδικασία πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα. Σημειώνεται ότι ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα κατά το στάδιο προέγκρισης δανείου να κάνει αμετάκλητη δήλωση για μη λήψη δανείου και να προχωρήσει την αίτηση σε κατάσταση «προς υπαγωγή».

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων σε επιλέξιμη κατοικία, η αίτηση υποβάλλεται από έναν εκ των δικαιούχων που να έχει δικαίωμα συμμετοχής, μετά από συναίνεση των υπολοίπων. Αίτηση για υπαγωγή μπορεί να υποβάλει ένας εκ των δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων ο οποίος να έχει δικαίωμα συμμετοχής που θα πρέπει να πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια της αντίστοιχης κατηγορίας στην οποία ανήκει.

Ο αιτών δηλώνει υπεύθυνα την εξασφάλιση της ανωτέρω συναίνεσης, στο πλαίσιο της δήλωσης του Παραρτήματος V-A του Οδηγού. Ως προς το ποσοστό συγκυριότητας, δεν υπάρχει περιορισμός για το ποιο ποσοστό ιδιοκτησίας θα πρέπει να έχει ο αιτών.

Ειδικά για τις περιπτώσεις που κατά το έτος αναφοράς η κατοικία:

α) ενοικιάζεται/διατίθεται για βραχυχρόνια μίσθωση,

β) είναι κενή

ή γ) δεν υπήρχε εμπράγματο δικαίωμα επικαρπίας ή πλήρους κυριότητας και έχει αποκτηθεί πρόσφατα, μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Πρόγραμμα μόνον ο πλήρης κύριος ή ο επικαρπωτής.

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός θα προσαρμοστεί στα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών του προγράμματος και ο ωφελούμενος θα πρέπει να καταβάλει το επιπλέον κόστος.

Για να θεωρηθεί ολοκληρωμένη η αίτηση θα πρέπει να αναρτηθούν ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν από την υποβολή της αίτησης. Ειδικά στην περίπτωση βεβαιωμένης, από την αρμόδια υπηρεσία, απώλειας οικοδομικής άδειας, προσκομίζεται η σχετική βεβαίωση απώλειας και άλλο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο) από το οποίο να προκύπτει ο αριθμός της άδειας και η επιφάνεια του κτιρίου/κτιριακής μονάδας.

Για κτίριο ή τμήμα αυτού που, βάσει ειδικών διατάξεων, έχει ανεγερθεί χωρίς την υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας από την πολεοδομία (π.χ. κτίριο που κατασκευάστηκε από την Πρόνοια) θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό έγγραφο από την αρμόδια υπηρεσία (π.χ. Τμήμα Πρόνοιας της Γενικής Διεύθυνσης Περιφέρειας στο οποίο τηρούνται σήμερα τα στοιχεία).

Όχι. Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση και δεν θα πρέπει να έχει επιχορηγηθεί στο παρελθόν από τον Α’ ή Β’ Κύκλο του Προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ» της Προγραμματικής Περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία. Αντίθετα, κατοικία που έχει επιχορηγηθεί παλαιότερα από το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον Ι» της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2007-2013 δεν έχει τους άνω περιορισμούς και μπορεί να υποβληθεί αίτηση γι’ αυτήν, εφόσον πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις.

Κάθε ωφελούμενος μπορεί να υποβάλει περισσότερες από μία αιτήσεις για διαφορετικές επιλέξιμες κατοικίες. Όμως το συνολικό ποσό της ενίσχυσης (επιχορήγησης, επιδότησης επιτοκίου και Ακαθάριστου Ισοδύναμου Επιχορήγησης – ΑΙΕ) δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 100.000€ στο σύνολο των αιτήσεών του. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση αίτησης διαμερίσματος σε πολυκατοικία (τύπου Α), το ανωτέρω ποσό περιλαμβάνει και την αναλογία των κοινοχρήστων.

Η τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης (π.χ. τέντες) εμπίπτει στις επιλέξιμες παρεμβάσεις.

Στο πλαίσιο της μετάβασης σε ένα μοντέλο χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου δεν είναι επιλέξιμη.

Όχι. Επιλέξιμη είναι μόνο η μετατροπή υφιστάμενου τζακιού ανοιχτού θαλάμου καύσης σε κλειστού θαλάμου καύσης (ενεργειακό) και με ελάχιστο βαθμό απόδοσης 70%. Σημειώνεται ότι τα ενεργειακά τζάκια δεν είναι επιλέξιμα στις Περιφερειακές Ενότητες: Βόρειου, Δυτικού, Κεντρικού και Νότιου Τομέα Αθηνών, Πειραιώς, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής, Θεσσαλονίκης.

Όχι. Για να είναι επιλέξιμη η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος θα πρέπει η πρόταση παρεμβάσεων να περιλαμβάνει υποχρεωτικά παρεμβάσεις των κατηγοριών 1 έως 4, με τις οποίες η κατοικία θα αναβαθμίζεται στην ενεργειακή κατηγορία Β+ (για κτίρια αρχικής κατάταξης Η έως και Δ) ή Α (για κτίρια αρχικής κατάταξης Γ).

Όχι. Επιλέξιμη θεωρείται μόνο η παρέμβαση για την ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενου ανελκυστήρα που έχει εγκατασταθεί πριν την 01-07-1999.

Οχι. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα επί της κατοικίας.

Για να θεωρηθεί ολοκληρωμένη η αίτηση θα πρέπει να αναρτηθούν ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης / τακτοποίησης στο ακίνητο, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν την υποβολή της αίτησης. Ειδικά στην περίπτωση βεβαιωμένης, από την αρμόδια υπηρεσία, απώλειας οικοδομικής άδειας, προσκομίζεται η σχετική βεβαίωση απώλειας και άλλο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο), από το οποίο να προκύπτουν ο αριθμός της άδειας και η επιφάνεια του κτιρίου/κτιριακής μονάδας.

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός θα προσαρμοστεί στα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών του προγράμματος και ο ωφελούμενος θα πρέπει να καταβάλει το επιπλέον κόστος.